کلاه‌حصیری‌ها در خیابان‌های جهان

«بیا باهم دنیا را سروته کنیم»

blank

اگر پیگیر اخبار جنبش‌ها و اعتراضات مردم جهان باشید، شاید یک جولی‌راجر یا همان پرچم دزدان دریایی در خیابان‌های نپال، اندونزی، فرانسه و ماداگاسکار نظرتان را جلب کرده باشد. این پرچم دزدان دریایی کلاه‌حصیری است، قهرمانان جهان داستانی به نام وان‌پیس به قلم ایچیرو اودا. ظهور و گسترش چنین نمادی در اعتراضات مردمی نه‌تنها از نشانه‌های ظهور نوع جدیدی از سیاست‌ورزی است، بلکه ظرفیت‌های خاصی را نیز در این اثر نشان می‌دهد.

blank

وقتی جوانانی که اعتراضات را سازمان‌دهی می‌کنند پرچم کلاه‌حصیری‌ها را در دست می‌گیرند، در واقع آن‌ها را از صفحات مانگا و سکانس‌‌های انیمه بیرون می‌کشند تا به همگان اعلام کنند که می‌خواهند جهان را زیرورو کنند! پرچمی که در داستان اودا نماد گروهی شورشی علیه نظم جهانی است، امروز در خیابان‌های جهان ما همان ماجرا را دنبال می‌کند، داستان عصیان در برابر قدرت‌های فاسد و امید به جهانی آزادتر.

blank

در جهان وان‌پیس، کلاه‌حصیری‌ها خانواده‌ای انتخابی‌اند؛ گروهی کوچک که با شجاعت، ثابت‌قدمی و جسارت به یاری سرکوب‌شدگان می‌شتابند تا با قدرت دوستی و همبستگی در برابر امپراتوری‌ها و دولت‌های سرکوبگر بایستند. قهرمانان داستان اودا می‌خندند و می‌رقصند و شکست و تسلیم در کارشان نیست. همین باعث می‌شود تا جوانانی که از ظلم، فساد و سرکوب به ستوه آمده‌اند، خودشان را در داستان وان‌پیس بیابند. جایی که قوانین محدودکننده و فساد سیاسی مردم را به خیابان‌ها می‌کشاند، این پرچم به نشان مقاومت علیه نظم اقتدارگرای حاکم برافراشته می‌شود؛ و نوجوانان ‌و جوانان به‌وسیله‌ی آن، خواستِ رهایی از ساختارهای کهنه را اعلام می‌کنند. از اندونزی تا ماداگاسکار، پرچم کلاه‌حصیری‌ها استعاره‌ای از سرکشی در برابر قدرت‌هاست.

blank

اما فراتر از موقعیت‌های محلی، این نماد نشان‌دهنده‌ی چیزی جهانی‌تر است. وان‌پیس، به‌عنوان یک روایت فراملی، به جوانان امکان می‌دهد اعتراضشان را در قالبی جهانی بیان کنند. پرچم کلاه‌حصیری‌ها به عنوانی نمادی اسطوره‌ای در جهان مدرن، زبانی مشترک را برای مردم جهان ممکن می‌کند، زبانی که در هر جایی از جهان می‌توان با آن از شورش، آزادی و امید گفت.

نسل جدید با اسطوره‌های خود به نبرد با ظلم و ستم و به یاری محرومان و مطرودان می‌شتابد. اگر نسل‌های پیشین با پرچم‌‌های ملی، حزبی یا به طور کلی ایدئولوژیک به خیابان می‌رفتند، نسل امروز از انیمه و فرهنگ پاپ الهام می‌گیرد. آن‌ها دیگر نمی‌خواهند خود را برای رهبران یا ایده‌ها قربانی کنند، بلکه خود را در قامت قهرمانانی همچون لوفی و دوستانش می‌بینند که با دست خالی اما بی‌‌پروا و جسور، در کنار یکدیگر مقابل قدرت‌های بزرگ می‌ایستند و آن‌ها را به زانو درمی‌آورند.

blank

در نهایت، انتخاب و برافراشتن پرچم کلاه‌حصیری‌ها در خیابان‌های جهان تصادفی نیست. وان‌پیس اثری‌ست درباره‌ی مبارزه برای آزادی و انتخاب نمادی از این داستان به عنوان نمادی برای اعتراضات نشانه‌ای است از پیوند تخیل و سیاست، از قدرت روایت‌های معاصر برای شکل‌دادن به مقاومت واقعی. معترضان با این پرچم پیام می‌دهند که بخشی از داستانی فراتر از مرزهای ملی هستند؛ داستانی جهانی که قهرمانانش برای آزادی می‌جنگند؛ داستانی که هرکسی در آن می‌تواند بخشی از یک ماجراجویی جهانی برای آزادی باشد.